picture of I.B.Jones Nap

ISDS Border Collie Database


Home
Pedigree Service
Dog names

Articles:
- DB setup
- Key Dogs
- Founders
- Inbreeding

No Wiston Cap
Cap and Cap

Number of dogs
Missing parents
ROM dogs

Key dogs
#Pups per dog
Popular dogs
Prefixes
Regional Breeding
Where do they go


Last updated:
4 Apr 2010

Teun v/d Dool
info@bcdb.info
© 2002-2022

ISDS Border Collie: Feiten en Cijfers

Teun van den Dool
Gepubliceerd in: Border Collie Nieuws, Juni 2003
klik hier voor de oorspronkelijke Engelse versie

Een aantal jaren geleden dacht ik: "Een Border Collie? Dat lijkt me wel wat!". Maar, waar haal je een geschikte vandaan? Inzicht in stambomen zou misschien helpen. Dus ik stopte gegevens van alle Border Collies die ik tegen kwam in een Access databaseje. Na een aantal maanden echter, had ik nog slechts van een paar honden drie-generatie-gegevens, dat schoot niet op vond ik. Toen kreeg ik het lumineuze idee om het een en ander te automatiseren. Na een paar generaties stammen namelijk alle Nederlandse Border Collies af van in Engeland (ISDS) geregistreerde honden en de ISDS publiceert elk jaar alle dat jaar geregistreerde pups in een Stud Book. Dus, als ik nu eens die boeken zou scannen, de resulterende plaatjes omzetten in tekst, en die tekst uiteenrafelen tot voor een database geschikte informatie, dan zou ik mogelijk de gezochte gegevens inzichtelijk krijgen.

Tijdens de Internationals van 1999 kocht ik een Stud Book en probeerde mijn idee uit. Het scannen en OCR'en (Optical Character Recognition) was zo gebeurd, het uiteenrafelen van de brij aan karakters was lastiger. Het bewerkelijkst was echter dat er veel fouten en inconsistenties in de boeken zaten. Gelukkig komt vrijwel alle informatie meerdere keren in verschillende contexten in de Stud Books voor, daardoor kunnen vrijwel alle fouten herkend en gecorrigeerd worden; dit weliswaar met erg veel programmeerwerk en handmatig corrigeren.

Als voorbeeld zijn in dit artikel voor Phil (ISDS 13063) de twee bij elkaar horende stukjes informatie uit het Stud Book van 1957 weergegeven. De moeder van Phil staat vermeld als Flame 6285, maar nummer 6285 is in 1949 geregistreerd als de reu Spot, dus dit kan Phil's moeder niet zijn. Phil heeft helaas geen broers of zussen, want daar zouden we gemakkelijk de juiste moeder kunnen vinden. Maar we kunnen wel de voorgaande boeken (inmiddels in een database) doorzoeken op alle teven die Flame heten, dat zijn er drie stuks, voordat Phil geboren werd. Een daarvan heeft nummer 6385, blijkbaar heeft de typiste een verkeerde toets aangeslagen. Flame 6385 komt toevallig ook voor in de stamboom van Wiston Cap 31154. Verschillende fouten in Wiston Cap's stamboom werden op een dergelijke manier gevonden en gecorrigeerd.


Na een aantal maanden had ik het eerste boek af en ik schatte in dat volgende boeken veel sneller zouden gaan. Ik kocht alle nog nieuw bij de ISDS te verkrijgen boeken - circa 15 stuks - en tweedehands de rest, totaal ruim 50 boeken. De lay-out van de boeken bleek een paar keer aangepast, bovendien was in de jaren '70 een slechte drukpers gebruikt waardoor de OCR erg veel fouten opleverde. Alles bij elkaar kostte het een krappe 2 jaar om alle informatie uit deze boeken - het betreft ruim 250.000 honden - in een database te krijgen. Zelfs de adressen van fokkers en eigenaars werden tot op provincie (in de UK) uiteengerafeld om handel in Border Collies te kunnen analyseren.

Als database is een goede open-source code gebruikt: MySQL. Voor het zoeken in de database en de presentatie van gegevens is gekozen voor html, een standaard browser (bijvoorbeeld Microsoft of Netscape) en als verbindende programmeertaal is Perl gebruikt. Perl werd ook ingezet voor het uiteenrafelen van de Stud Book teksten omdat deze software erg krachtig is in het analyseren van tekst. Waarschijnlijk is dit grotendeels onbekende software voor de doorsnee computergebruiker, maar het zijn flexibele standaard-tools in open-source kringen.

Een aardige anekdote: Voordat ik met dit werk begon, heb ik de ISDS gemaild met de vraag of zij plannen hadden iets dergelijks te gaan doen. Ze vonden het een goed idee, maar: "We hebben geen computer". Die situatie veranderde echter drastisch toen ik net klaar was met mijn werk: een nieuwe ISDS secretaris trad aan in april 2001, een met een IT achtergrond (Norman Lorton). Binnen een half jaar had hij de hele administratie geautomatiseerd. Hij is, meer dan zijn voorgangers, actief in het beschermen van de inhoud van de Stud Books. Voor het verstrekken van stambomen is op dit moment een licentie van de ISDS vereist en voor elke geleverde stamboom moet een bedrag aan de ISDS afgedragen worden. Ik heb dus veel informatie op het internet kunnen zetten maar vooralsnog niet de database zelf (adres: http://www.bcdb.info).

Ongeveer tegelijkertijd met mij, zijn anderen met dergelijke projecten bezig geweest. Sommige van die databases zijn wel on-line op het internet te raadplegen. De beste en grootste zijn de Zweedse en Deense databases met respectievelijk ruim 27.000 en 21.000 honden. Een Noorse database met ruim 22.000 honden kan gedownload worden. Pia Gutjes heeft een database met ruim 6000 honden op het internet gezet met voornamelijk Nederlandse Border Collies. De links zijn respectievelijk
Zweden: http://vallreg.svak.se
Noorwegen: http://www.nsg.no
Denemarken: http://db.kennel.dk
Nederland: http://www.databasebc.bravepages.com

Met zo'n database kun je leuke dingen onderzoeken. Zo blijkt Wiston Cap de meeste geregistreerde pups voortgebracht te hebben (1933) en op die manier veel genetische invloed te hebben op de huidige populatie. Toch heeft een andere Border Collie nog meer invloed gehad, maar daarover meer in een volgend artikel.

Interessant was de vraag die ik kreeg van Ylva Holgersson uit Zweden tijdens de Dutch Open in 2002. Zij heeft onder andere een belangrijke bijdrage geleverd aan de bovengenoemde Zweedse database. Ylva deed mee met Peg (ISDS 220925), geboren in 1995. De vader van Peg is Woodland Jon 167383, geboren in 1987. Ylva vond Jon een prachtige hond en merkte op dat Woodland Jon geen invloed heeft van Wiston Cap 31154 die geboren is in 1963. Dat is opmerkelijk want de laatste jaren zijn bij de ISDS geen honden meer geregistreerd zonder Wiston Cap in hun voorouders. Dus de vraag kwam op of er nog honden zouden kunnen leven zonder invloed van Wiston Cap.

Met een database is deze vraag snel te beantwoorden. In de bijgevoegde grafiek is het aantal honden zonder invloed van Wiston Cap weergegeven als functie van het geboortejaar. Sinds 1990 zijn er vrijwel geen honden meer zonder Wiston Cap in de voorouders. Het laatste nest is geboren op 17 november 1995, gefokt door Peter Wood (Woodland kennel), het bestond uit 3 reuen en 2 teven: ISDS 224535-224539. De volgende zijn alle "Wiston-Cap-loze" nesten geregistreerd sinds 1992 (fokker, kennel, geboortejaar):

Fokker (kennelnaam) Nesten
Peter Wood (Woodland) 1995: 224535-9, 220749-50, 220751-3, 220759, 220754-8
 1994: 218914-7, 211163-7
 1993: 212415-9, 208910-2, 208744-8, 208301-4
 1992: 208711
David France 1993: 208092-6, 1992: 202700-3
J.A.Jones 1992: 201275-9
Robert-Thomas Jones 1992: 202608-10
Mrs.M.Bellamy (Sealight) 1992: 200120-1

Opmerkelijk is dat veel van deze honden nauwelijks gemeenschappelijk bloed hebben. Als bijvoorbeeld Peter Wood ISDS 224535 met ISDS 220751 zou kruisen zou de inteeltcoefficient laag zijn: 0.15% in 6 generaties, het gemiddelde voor alle ISDS Border Collies is ruim 1% (ook laag trouwens maar meer over inteeltcoefficienten in een volgend artikel). De honden van David France zijn bloedverwanten van de honden van Peter Wood maar de honden van de andere fokkers zijn nauwelijks verwant aan elkaar of aan die van Peter Wood. Omdat al deze honden nog in leven kunnen zijn, zou het mogelijk moeten zijn om een gezonde Border Collie populatie terug te fokken zonder de invloed van Wiston Cap, voor wie daar nog in geinteresseerd mocht zijn.

In het Engelse blad "Working Sheepdog News" (sinds kort International Sheepdog News, ISN, geheten, waarvoor ik eerder enige artikelen geschreven heb), reageerde Peter Wood op deze informatie met te zeggen dat hij Wiston Cap zeker geen slechte hond vond, in tegendeel. Wel vond hij dat teveel teven naar Wiston Cap gebracht werden die zelf niet veel kwaliteit hadden. Peter Wood wilde juist goede honden zonder invloed van Wiston Cap zodat later een outcross met 'Wiston Cap' honden mogelijk zou zijn. Woodland Jon heeft hij gefokt uit Dryden Joe 104626 x Fly 155948, beide met een indrukwekkende hoeveelheid winnaars van wedstrijden in hun stamboom.

Peter Wood is gestopt honden te fokken zonder invloed van Wiston Cap omdat het steeds moeilijker werd om geschikte reuen en teven te vinden. Verder waren weinig mensen geinteresseerd in de verre voorouders van hun honden. Meestal wordt vooral gelet op de werkeigenschappen van de hond zelf of kijkt men niet verder dan een generatie terug. Peter Wood zet zich nu in voor de "Working Bearded Collie Society". Ook hier fokt hij, om vergelijkbare redenen, bijzondere honden, namelijk zonder invloed van Paul Turnbulls Blue ISDS 130312. Blue had ongeregistreerde ouders maar werd, na nogal wat discussie binnen de ISDS, 'Registered on Merit' vanwege zijn prestaties. Blue had een bearded beharing met Blue Merl kleur en wordt verantwoordelijk gehouden voor veel van deze vachttypen in de huidige populatie, misschien meer daarover in een volgend artikel.

Van Andrea Turner - Engels van origine maar nu wonend in Frankrijk - kreeg ik een vraag over vroege Border Collies in Nederland, ze is bezig met een boek 'The Working Border Collie around the World'. Dat triggerde een onderzoekje naar de plaatsen waar ISDS Border Collies gefokt worden en waar de eerste eigenaar woont. Op latere leeftijd kunnen honden doorverkocht worden maar dat is hier buiten beschouwing gelaten. De bijgevoegde figuren geven de resultaten met het percentage van het totaal aantal pups, gegroepeerd naar land en per periode van 10 jaar, sinds 1960 worden jaarlijks zo'n 5000 honden geregistreerd. De verticale as van de figuren is logaritmisch omdat anders landen buiten de UK in het niet zouden vallen. De onderkant van de figuur representeert ongeveer 6 puppen.


Slechts een paar procent van de honden wordt vanuit de UK naar het buitenland geexporteerd, het is nauwelijks voorstelbaar dat dit een negatieve invloed zou hebben op de kwaliteit van de honden in de UK, zoals sommigen daar denken. Het blijkt dat Nederland sinds jaar en dag de meeste ISDS pups registreert en koopt, uiteraard de UK en Ierland niet meegerekend. De landen waar veel boeren vanuit de UK naar emigreerden, schitteren door afwezigheid: Amerika, Canada, Australie, Nieuw Zeeland en Afrika. Zij hebben hun eigen registraties, in Amerika bijvoorbeeld de ABCA (American Border Collie Association) welke jaarlijks circa 20.000 (werkende) Border Collies registreert. Showhonden worden bij de AKC (American Kennel Club) geregistreerd. De werk/show-strijd tussen de ABCA en de AKC is vergelijkbaar met die tussen de ISDS + BCCN en de Kennel Club + Raad van Beheer.

Een paar opmerkelijke exporten vanuit de UK zijn:

  • Fiona 26716 in 1962 gefokt door S.J.Butcher in Wales, geexporteerd naar Ceylon.
  • Gemond Harvey 119359 in 1980 gefokt door Miss E.R.Stone uit Suffolk, geexporteerd naar de Verenigde Arabische Emiraten.
  • Tumpa 154853 in 1985 gefokt door I.F.Gribben uit Kent, geexporteerd naar Hong Kong.
  • Wenndale Sky 251712 and Wenndale Souter 251713 in 2000 gefokt door R.E.Briggs uit Lancaster, geexporteerd naar de Bahama's.
  • Foxhill Spot 160022, Calypso 207722 en Jess 251276, alledrie geexporteerd naar de Bermuda's!
De eerste Nederlandse eigenaar die in de ISDS Stud Books vermeld staat is W.P.Peletier, toen wonend in het Deelerwoud (Hoenderloo). Hij importeerde pup Glen 29488, gefokt door Mrs.J.H.Cowley in London. Waarschijnlijk zijn al eerder Border Collies vanuit Engeland naar Nederland geexporteerd maar in de ISDS Stud Books staan die alleen vermeld wanneer de Nederlandse eigenaar ermee gefokt heeft en die nesten bij de ISDS geregistreerd heeft. De ISDS Stud Books vermelden slechts twee andere honden, geexporteerd naar Nederland in de jaren '60:
  • Baron O. van Wassenaer Van Catwijck importeerde in 1967 pup Fly 47485, gefokt door Edwin Powles uit Gloucestershire (tegen Zuid-Wales).
  • Mevr.P.F.van Kasteren importeerde in 1969 pup Sian 58363, gefokt door Thomas Williams uit Noord-Wales.
In de jaren '70 waren het vooral J.Kat, Paul Andreoli en Jac Zuidenwind die aan de weg timmerden. In 1977 kochten Kat en Andreoli samen zelfs een heel nest met 8 puppen (ISDS 102470-102477) van James Easton uit de Borders. In 1978 werd door Jac Zuidenwind het eerste Nederlandse nest bij de ISDS geregistreerd: Meg 113642, Gyp 113643 en Shandy 113644. Sindsdien ging het crescendo, tot en met het jaar 2002 zijn 1298 in Nederland gefokte honden bij de ISDS geregistreerd. De meeste honden van Nederlandse fokkers zijn bij de ISDS geregistreerd door:
144 1994-2002 Sandra Schonewille
133 1979-2000 Paul Andreoli
  92 1990-2002 Erik Verstappen
  78 1991-2001 Louise Liebenberg
  77 1984-1991 Frans Cramer
  45 1985-2002 Tjitse Terpstra
  43 1983-1987 Mevr. G. Atema
  43 1996-2001 Serge van der Zweep
  36 1988-1994 Mevr. C. van Oversteeg
  35 1991-1996 Hans Abbink


Volgende: 2. ISDS sleutelhonden